Deniz Kirpiği, Kirpi Balığı, Dünya Kirpiği

Deniz kirpileri, Echinodermata sınıfına ait deniz omurgasızlarıdır. Sivri gövdeleri ve hareketlerine yardımcı olan ve korunma sağlayan dikenleriyle karakterize edilirler. Sert iskeletleri kalsiyum karbonatdan oluşur. Farklı bir başları yoktur ve karmaşık bir beslenme yapısına sahiptirler. Deniz kirpileri, alg popülasyonlarını etkileyerek ve çeşitli yırtıcılar için besin kaynağı olarak hizmet ederek deniz ekosistemlerinde önemli bir rol oynarlar.

Deniz kirpileri, kayalık kıyılar, mercan resifleri, deniz yosunu yatakları ve kumlu veya çamurlu dipler de dahil olmak üzere çok çeşitli deniz habitatlarında yaşarlar. Genellikle sığ kıyı sularında bulunurlar, ancak daha büyük derinliklerde de bulunabilirler. Her türün farklı tercihleri vardır; bazıları oldukça açık kayalık alanları tercih ederken, diğerleri daha sakin ve korunaklı ortamlarda gelişir.

Tipik olarak 1-3 yıl yaşarlar, ancak ideal koşullar altında bazı türler 5 yıla veya daha fazla yaşayabilirler.

Deniz kirpileri, pluteus adı verilen serbest yüzücü larvalar olarak başlarlar. Bu larvalar mikroskobik alglerle beslenir ve deniz tabanına yerleşip genç kirpiye dönüşmeden önce birkaç gelişim aşamasından geçerler. Yetişkinler olarak, öncelikle algler, döküntüler ve küçük omurgasızlarla beslenirler ve Aristoteles'in lambası olarak bilinen özelleşmiş beslenme organlarını kullanırlar. Deniz kirpileri, yumurta ve spermi suya bırakarak cinsel olarak üreşirler. Yırtıcılar arasında deniz kunduzları, deniz yıldızları (özellikle güneş çiçeği yıldızları), balıklar, yengeçler ve kuşlar bulunur. Deniz ekosistemindeki dengeyi korumada, alg büyümesini kontrol etmede ve diğer organizmalar için bir besin kaynağı olarak hizmet etmede önemli bir rol oynarlar.

Deniz kirpisinin gonatları (genellikle 'uni' olarak adlandırılır) birçok kültürde, özellikle Japonya'da bir lezzettir. Zengin, tereyağlı ve hafif tatlı bir lezzete sahiptirler. Aşırı avlanmayı önlemek için birçok bölgede hasat ve tüketim sıkı bir şekilde düzenlenmiştir. Tüketim evrensel değildir ve bazıları alerjik reaksiyonlar yaşayabilir.